فصل اول – تعاریف و مفاهیم بازاریابی اینترنتی
بازاریابی اینترنتی که به آن بازاریابی الکترونیکی و بازاریابی آنلاین نیز گفته میشود، به انواع روشهای بازاریابی در جهت کسب در آمد، برندسازی، فروش محصولات و ارائه خدمات از طریق اینترنت گفته میشود.
فصل 1 – تعاریف و مفاهیم مرتبط با بازاریابی اینترنتی
بازاریابی اینترنتی نوعی از بازاریابی است که به دلیل ارزان بودن، ماندگاری زیاد و فراگیر بودن آن همزمان با رشد ابزارهای اطلاع رسانی و روابط عمومی جایگاه خاصی را در بین شرکتهای تبلیغاتی و صاحبان کسب و کار باز کرده است. شبانهروزی و بیوقفه بودن، قابلیت ایجاد تغییرات بصورت به روز و هزینه پایین روشهای بازاریابی اینترنتی نسبت به بازاریابی سنتی، باعث شده این نوع از بازاریابی به خصوص زمانی که شرکتها از لحاظ منابع مالی با مشکلات زیادی مواجه هستند، پر رنگتر شود.
بازاریابی اینترنتی به تکنیکها و روشهای خلاقانهای در اینترنت اطلاق میشود که شامل: روشهای طراحی و قرارگرفتن اطلاعات در صفحات وب، توسعه وب سایت، فروش و تبلیغات اینترنتی بر اساس نحوه قراردادن رسانه های مختلف و درگیر کردن مشتری در چرخه بازاریابی موتورهای جستجو[1]، بهینه سازی برای موتورهای جستجو[2]، تبلیغات بنری، بازاریابی پست الکترونیکی[3]، تبلیغات موبایلی[4] و استراتژیهای وب 2.0 میباشد. فهرست برخی از روشهای تبلیغات و بازاریابی اینترنتی عبارت است از:
طراحی سایت بر اساس اصول بازاریابی اینترنتی: طراحی سایت از نظر گرافیکی، تولید محتوا و نحوه چیدمان اطلاعات علاوه بر اینکه از جنبه زیبائیشناسی بسیار مهم است، باید از جنبه بازاریابی اینترنتی نیز مورد بررسی قرار گیرد. مهمترین موضوع از دیدگاه طراحی سایت مبتنی بر بازاریابی اینترنتی، مشاهده سایت از دید کاربران مختلف است. قبل از انجام هر تصمیمی در اضافه کردن امکانات جدید به سایت، باید این موضوع را در نظر بگیریم که این تصمیم چه تاثیری از دید مخاطب خواهد داشت؟ آیا کاربران مختلف میتوانند به سادگی اطلاعات ارائه شده را در سایت پیدا کنند و چیدمان و نحوه ارائه اطلاعات مطلوب آنها خواهد بود یا خیر؟
من تجربه جالبی در رابطه اهمیت نحوه ارائه مطالب در سایت دارم. یکی از مشتریانم از من دعوت کرد تا از غرفه آنها در نمایشگاهی در تهران دیدن کنم. در غرفه چند کامپیوتر وجود داشت که بازدیدکنندگان میتوانستند از طریق آنها سایت را مشاهده کنند و در صورت تمایل عضو سایت شوند. مدتی رفتار بازدیدکنندگان غرفه را زیر نظر گرفتم و متوجه شدم سوالات مشترکی برای آنها در زمان عضویت در سایت پیش میآید که تا آن زمان نه مدیران سایت و نه من به آن سوالات و مشکلات توجه نکرده بودیم. به عنوان مثال، تعداد زیادی از بازدیدکنندگان معنی عبارت پست الکترونیک را متوجه نمیشدند و حتی فکرمیکردند که پست الکترونیک آنها با www شروع میشود و تفاوت پست الکترونیک و وب سایت را نمیدانستند. شاید اگر مدت زمان زیادی را نیز صرف تجزیه و تحلیل سایت و نحوه عضویت کاربران در آن میکردیم باز هم متوجه آن مشکلات نمیشدیم، با قراردادن یک جمله راهنما در صفحه عضویت، مشکل کاربران برطرف شد و آمار عضویت سایت افزایش یافت. برای اینکه بتوانیم سایت خود را از دیدگاه کاربران تجزیه و تحلیل کنیم در درجه اول باید مانند آنها فکرکنیم و بتوانیم بازخورد مناسبی از کاربران بگیریم. ایجاد تغییرات کوچک در نحوه ارائه اطلاعات وچیدمان سایت میتواند نتایج بزرگی را به همراه داشته باشد.
امروزه تکنیکهای زیادی برای تحلیل و بررسی رفتار کاربران در سایت وجود دارد که یکی از معروفترین آنها ردیابی چشم[5] است. ردیابی چشم بوسیله یک نرمافزار که از طریق وبکم حرکت چشم کاربر را در صفحات مختلف وب دنبال میکند انجام میشود. نقاطی که چشم کاربر در صفحات بیشترین تمرکز را روی آن داشته باشد با رنگی متفاوت مشخص میشود و در این صورت میتوان تشخیص داد که چه نوع اطلاعاتی در صفحه برای کاربران جلب توجه بیشتری میکند. شما میتوانید پرسشنامهای در همین زمینه تهیه کنید و از کاربران مختلف بخواهید که عملیات مورد نظر شما را در سایت انجام دهند، بر اساس مدت زمانی که کاربران برای پیدا کردن اطلاعات مورد نظر سپری میکنند و نحوه حرکت مردمک چشم آنها، پرسشنامه فوق میتواند بازخورد مناسبی به شما برای بهبود چیدمان سایت بدهد.
ابزارهای زیادی نیز هستند که اساس کار آنها قراردادن چیدمان و اطلاعات مختلف در یک صفحه برای بررسی رفتار کاربران است. گوگل ابزاری به نام بهینهساز گوگل[6] دارد. فرض کنیم شما یک صفحه ثبت نام دارید و نمیدانید ترتیب قراردادن اطلاعات در این صفحه را به چه صورت بگذارید تا برای کاربر ساده باشد. در این حالت کافیست شما دو صفحه متفاوت برای این کار طراحی کنید، سپس آدرس هر دو صفحه را به ابزار بهینهسازی گوگل بدهید، این نرم افزار به صورت تصادفی و بر اساس اطلاعات کاربران، هربار یکی از صفحات را به آنها نشان میدهد و سپس بر اساس هدفی که شما دنبال میکنید آمار رفتار کاربران بر اساس هر چیدمان مشخص میشود. پس از این مرحله شما میتوانید متوجه شوید که کدام چیدمان برای کاربران مناسبتر است. اخیرا گوگل در ابزار تجزیه و تحلیل[7] خود امکان مشابهی را برای این منظور قرارداده است که شما از طریق آن میتوانید اهداف مورد نظر خود را تعریف کرده و از طریق شبیه ساز قیف[8] ریزش کاربران در بخشهای مختلف سایت را بررسی کنید و مشکلات سایت خود را در مراحل مختلف برطرف سازید.
بازاریابی موتورهای جستجو: بیش از 80% بازدید اینترنت از طریق موتورهای جستجو توزیع میشود، طبق تفکر رایج، هر سایتی که بازدید داشته باشد، درآمد خواهد داشت و بازدید بیشتر به معنای پول بیشتر است. اما واقعیت این است که هر بازدیدکنندهای نمیتواند برای شما درآمد ایجاد کند و شما همواره باید به دنبال بازدیدکننده هدف محصولات/خدمات سایت خود باشید.
بازدید موتور جستجو از دو روش تقسیم میشود: بازدید مستقیم و بازدید از طریق تبلیغات که به آن پرداخت به ازا کلیک[9] یا تبلیغات کلیکی میگویند. دریافت بازدید از هر یک از دو روش فوق نیازمند دانش در زمینه بهینهسازی سایت برای موتورهای جستجو است.
نکته جالبی در مورد بازاریابی موتورهای جستجو وجود دارد که اهمیت آن را نسبت به سایر روشهای تبلیغات در اینترنت چندین برابر میکند. این نکته را به اختصار «بازدیدکننده هدفمند» مینامیم. فرض کنید شما میخواهید یک گوشی موبایل بخرید و قبل از خرید گوشی، از موتورهای جستجو برای تحقیقات بیشتر استفاده میکنید. احتمال دارد پس از تحقیقات، تصمیم بگیرید که گوشی موبایل خود را از طریق اینترنت سفارش دهید. برای این کار نام گوشی موبایل مورد نظر خود را در گوگل جستجو کرده و سپس به نتایج ارائه شده در صفحه اول گوگل مراجعه میکنید. لذا سایتهایی که در صفحات دوم به بعد گوگل قراردارند سهم بسیار کمی را از این بازدید خواهند داشت. نکته جالب اینجاست که اگر سایت شما رتبه مناسبی در نتایج موتور جستجو داشته باشد، افرادی به سایت شما مراجعه میکنند که به دنبال خرید محصولات/خدماتی هستند که آنها را ارائه میدهید، بنابراین احتمال اینکه این افراد از شما خریدکنند بسیار بیشتر از سایر روشهای تبلیغاتی است زیرا مخاطب سایر روشهای تبلیغاتی، لزوما مشتری هدف شما نیستند.
شکل 1-1- درصد متوسط کلیک کاربران در بخشهای مختلف نتایج گوگل
شکل 1-1 مکانهای مختلف نمایش اطلاعات در موتورجستجوی گوگل و درصد کلیک کاربران در آنها را نشان میدهد. همانطور که در شکل مشخص شده است، 30% کاربران بر روی تبلیغات کلیک میکنند و 70% دیگر بر روی نتایج موتور جستجو. در هر کدام از بخشهای تبلیغات گوگل و یا نتایج جستجو نیز هر چه رتبه شما بهتر باشد احتمال اینکه بازدید بیشتری را به سایت خود هدایت کنید بیشتر خواهد بود. توضیحات بیشتر در مورد این موضوع در فصل 5 آورده شده است.
بهینهسازی برای موتورهای جستجو[10]: بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو، بدون شک موثرترین و پولسازترین روش بازاریابی اینترنتی است. شما با استفاده از این روش علاوه بر اینکه بازدید سایت خود را افزایش میدهید، بازدیدکننده هدفمند را به سمت سایت خود هدایت میکنید که این موضوع میتواند تاثیر مستقیمی در درآمدزایی سایت شما داشته باشد. اولین مرحله از بهینهسازی سایت مشخص کردن جامعه هدف و بدست آوردن کلمات کلیدی جستجو شده توسط آنها است.
بازاریابی شبکههای اجتماعی: شبکههای اجتماعی جایگاه خود را در زندگی مجازی افراد به خوبی بازکردهاند، فیسبوک اگر یک کشور بود سومین کشور پرجمعیت دنیا محسوب میشد.[11] سایر شبکههای اجتماعی نیز هرکدام به نوبه خود بازدید مناسبی دارند. در بین 10 سایت پربازدید ایران نیز دو شبکه اجتماعی دیده میشود.
مت کاتز مدیر تیم اسپم گوگل جملهای بسیار زیبا دارد: بهترین نتیجه جستجو، نتیجهای است که دوستان شما آن را به شما پیشنهاد داده باشند. گوگل در الگوریتمهای جدید خود شبکهاجتماعی گوگل پلاس را در نمایش نتایج دخیل کرده است. به این صورت که صفحاتی که دوستان شما به آنها علاقهمند هستند برای شما در نتایج بالاتری نمایش داده خواهند شد. شبکههای اجتماعی مانند توئیتر، فیسبوک، یوتیوب، گوگل+ و… میتوانند بازدید قابل توجهی را به سمت سایت شما هدایت کنند. بازاریابی شبکههای اجتماعی و تولید رسانه برای این شبکهها تخصص محسوب میشود و افرادی هستند که شغلشان تولید رسانه اجتماعی و بازاریابی شبکههای اجتماعی است. در فصلهای بعدی این موضوع به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
بازاریابی ویدئویی: با افزایش سرعت اینترنت در نقاط مختلف جهان، علاقه مردم به مشاهده ویدئو از طریق اینترنت رو به افزایش است. سایتهایی از قبیل یوتیوب -که یک شبکهاجتماعی برای به اشتراک گذاری ویدئو توسط کاربران است- بازدید بسیار بالایی دارند. بهینه سازی جستجوی ویدئو در یوتیوب بعد از بهینهسازی جستجوی گوگل یکی از مهمترین روشهای هدایت بازدیدکننده به سایت است. در ایران نیز سایتهایی مانند آپارات که به نمایش کلیپها و فیلم از طریق اینترنت میپردازند، بازدید قابل توجهی دارند.
یک ویدئو جذاب میتواند به سرعت از طریق شبکههای اجتماعی منتشر شود و میلیونها نفر آن را مشاهده کنند. تولید رسانه مناسب و بازاریابی مناسب در این زمینه میتواند در زمینه برندسازی و افزایش بازدید سایت بسیار موثر باشد.
بازاریابی از طریق پست الکترونیک[12]: بسیاری از افراد با شنیدن واژه بازاریابی از طریق پست الکترونیک به یاد ارسال پست الکترونیک انبوه میافتند. در حالیکه بازاریابی از طریق پست الکترونیک، ارسال پست الکترونیک انبوه نیست. پست الکترونیک ابزاری مفید برای برقراری ارتباطی موثر و دائمی با مخاطبین سایت شما است. شما میتوانید از طریق ایجاد محتوای آموزشی مفید و ارائه اطلاعات طبقهبندی شده در زمینه کاری خود، پست الکترونیک کاربران را دریافت کرده و با آنها ارتباطی موثر ایجاد کنید.
یکی از روشهای معمول برای جمع آوری پست الکترونیک علاقهمندان، ارائه کتاب یا مقاله آموزشی مرتبط با زمینه کاری خود در یک صفحه با نام صفحه فرود[13] است. در صفحه فرود اطلاعات کمی از افراد علاقهمند به دریافت کتاب دریافت میشود که معمولا شامل نام و پست الکترونیک است. سپس اطلاعات فایل برای افراد علاقهمند ارسال میشود. با استفاده از این روش ساده شما میتوانید پست الکترونیک افراد علاقهمند به زمینه کاری خود را شناسایی کرده و با آنها در ارتباط باشید. قطعا با توجه به اینکه پست الکترونیکهای فوق به صورت هدفمند جمعآوری میشوند بازدهی مناسبی در جذب مخاطب مورد نظر شما خواهند داشت. در فصل 6 بازاریابی از طریق پست الکترونیک را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ایجاد باشگاه مشتریان: ایجاد باشگاه مشتریان و تعامل سازنده با مشتریان محصولات/ خدماتی که ارائه میکنید، علاوه بر اینکه میتواند رضایتمندی آنها را به همراه داشته باشد، برندسازی مناسبی نیز برای شما خواهد کرد. واقعیت این است که اکثر شرکتها به سختی مشتری جدید پیدا میکنند اما به سادگی مشتریان قبلی خود را از دست میدهند. باشگاه مشتریان میتواند ارتباط موثری میان شما و مشتریانتان ایجاد نماید. شما میتوانید از طریق باشگاه مشتریان، اطلاعاتی از قبیل محصولات جدید و اخبار شرکتتان را به اطلاع مشتریان برسانید و آمار مناسبی از میزان کیفیت خدمات خود بدست بیاورید. جزئیات مرتبط با روشهای مختلف ایجاد باشگاه مشتریان در فصل 8 مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در فصلهای بعدی در مورد هر یک از روشهای فوق به تفصیل صحبت خواهیم کرد، همچنین از واژههایی استفاده خواهیم کرد که لازم است با تعاریف آنها آشنا شوید. در اینجا برخی از مهمترین مفاهیم و تعاریف مرتبط با بازاریابی اینترنتی را معرفی کرده و اهمیت هر یک از آنها را توضیح میدهیم.
بازدید کننده یکتا[14]: بازدید سایت، تعداد صفحاتی از سایت است که روزانه بازدید میشود. بازدیدکننده یکتا به تعداد افرادی گفته میشود که در روز به سایت مراجعه کردهاند، ممکن است هر بازدیدکننده بیش از یک صفحه را بازدید کرده باشد، بنابراین مقدار بازدیدکننده یکتا همواره کمتر از مقدار بازدید آن سایت است. نسبت بازدیدکننده سایت به بازدیدکننده یکتا یکی از معیارهای اندازه گیری مناسب بودن سایت است.
زمان ماندگاری بازدید کننده[15]: به مدت زمانی گفته میشود که یک بازدید کننده در سایت شما باقی میماند و از اهمیت زیادی برخوردار است. طبق آمار بدست آمده شما بین 3 تا 5 ثانیه فرصت دارید تا بازدید کنندهای که از طرف موتور جستجو به سایت شما آمده است را جذب سایت خود کنید و او را در سایت نگه دارید.
صفحات بازدید شده توسط یک نفر[16]: به تعداد صفحاتی گفته میشود که در یک روز از سایت شما دیده میشود اما این به معنای تعداد نفراتی که از سایت شما بازدید کردهاند نیست. هر نفر ممکن است چند صفحه مختلف از سایت شما را ببیند و هر چه تعداد صفحات بازدید شده توسط یک نفر بیشتر باشد نشان دهنده کیفیت بیشتر مطالب سایت شما است.
نرخ پرش [17]: نرخ پرش وب سایت یکی از مهمترین شاخصهای موفقیت آن است. افزایش نرخ پرش میتواند یک وب سایت را به موفقیت برساند. نحوه محاسبه نرخ پرش به صورت زیر است:
به عنوان مثال اگر سایت شما روزانه صد بازدیدکننده داشته باشد و نیمی از آنها تنها یک صفحه از سایت شما را مشاهده کرده و سپس از آن خارج شده باشند، در این صورت نرخ پرش سایت شما 50% است. هر چه میزان نرخ پرش سایت شما کمتر باشد نشان دهنده این است که سایت شما سایت مفیدتری برای بازدیدکنندگان است. نرخ پرش بین 30 تا 40 درصد نرخ پرش معمول و عادی در اینترنت است.
نکته جالبی که در مورد نرخ پرش وجود دارد این است که اکثر مدیران سایتها تصور میکنند صفحه اصلی[18] مهمترین صفحه سایتشان است و تمام تلاش و دقت لازم را برای بدست آوردن بهترین چیدمان برای این صفحه انجام میدهند. اما واقعیت این است که اکثر کاربرانی که از طریق موتورهای جستجو وارد یک وب سایت میشوند، صفحات داخلی سایت را میبینند و ممکن است هرگز به صفحه اصلی سایت مراجعه نکنند. دقت کردن بر روی نحوه قراردادن اطلاعات در صفحات داخلی و چیدمان آنها همانقدر اهمیت دارد که صفحه اصلی سایت. این نکتهای است که بازاریابان اینترنتی به خوبی از آن مطلع هستند.
بازدید کننده بازگشتی[19]: به بازدید کنندهای گفته میشود که برای بار دوم یا بیشتر به سایت شما سر زده است. هر چه میزان بازدیدکنندههای برگشتی بیشتر باشد نشان دهنده کیفیت بیشتر سایت شما است. بازدید کننده بازگشتی یکی از معیارهای مهم در ارزیابی سایتها از لحاظ بازاریابی اینترنتی و ارائه مطالب مفید برای کاربران است.
بازگشت سرمایه گذاری[20]: به طور ساده، بازگشت سرمایهگذاری برابر است با نسبت بازدیدکنندگان هدف به کل بینندگان سایت. به عنوان مثال اگر هدف تعریف شده از طرف شما، عضویت افراد در سایتتان باشد و از صد نفر بینندهای که سایت شما در یک روز داشته دو نفر عضو سایت شما شوند، بازگشت سرمایهگذاری سایت شما 2 درصد است. همچنین اگر هدف شما فروش یک محصول خاص باشد و از 1000 نفر بیننده سایت، 1 نفر از شما خرید کرده باشد، بازگشت سرمایهگذاری شما0.1 درصد است.
آوردن بیننده به سایت کار بسیار پرهزینهای است. شما برای آوردن بیننده به یک وب سایت، باید از روشهای مختلف تبلیغاتی و بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو استفاده کنید. هزینه آوردن یک بیننده به سایت در ایران، حدود 60 تومان تخمین زده میشود. به عنوان مثال اگر شما بخواهید 1000 بیننده را به سایت خود بیاورید مبلغی معادل 60.000 تومان باید هزینه کنید. حال اگر نسبت کاربرانی که از سایت خرید میکنند 1 درصد باشد، این به این معنا است که از این هزار نفر یک نفر خریدار محصول شما خواهد بود و شما باید به ازا فروش محصول خود مبلغی بیش از 60.000 تومان سود داشته باشید در غیر اینصورت متضرر خواهید شد. برای اینکه شما بتوانید ده عدد از محصول خود را بفروش برسانید باید ده برابر هزینه تبلیغ انجام دهید، اما یک راه حل دیگر نیز وجود دارد: فرض کنید نرخ خرید سایت شما از 0.1 درصد به یک درصد افزایش پیدا کند، در این صورت از هزار نفری که به سایت شما هدایت میشوند ده نفر از سایت خرید میکنند و قطعا سود شما افزایش قابل توجهی خواهد داشت بدون اینکه هزینه بیشتری برای تبلیغات پرداخت کنید. شما از دو طریق میتوانید میزان بازگشت سرمایهگذاری سایت خود را افزایش دهید:
روش اول – تحلیل وب سایت: با تکنیکهای تحلیل سایت شما میتوانید نقاط کور سایت خود را پیدا کنید و متوجه شوید که در چه مراحلی از فرآیند خرید از سایت، ریزش کاربران زیاد است و افراد از خرید منصرف میشوند و چه مشکلاتی در سایت وجود دارد که باعث میشود افرادی که به سایت شما مراجعه میکنند از خرید منصرف شوند یا محصول شما توجه آنها را جلب نکند؟ روشهای زیادی برای تحلیل محتوا و چیدمان اطلاعات وجود دارد که نقاط ضعف سایت شما را مشخص میکنند و پس از برطرف کردن آنها میتوانید بازگشت سرمایهگذاری خود را افزایش دهید.
روش دوم – تبلیغات هدفمند: فرض کنید شما یک وب سایت در زمینه فروش لباس ورزشی فوتبال دارید و برای آوردن بیننده به سایت خود در یک سایت ورزشی تبلیغ کردهاید. در اینصورت قطعا بازگشت سرمایهگذاری سایت شما نرخ مناسبی خواهد داشت. اما اگر در یک سایت که بیننده آن بانوان هستند تبلیغ کنید بازگشت سرمایهگذاری بسیار پایینی خواهید داشت چون افرادی که به سایت شما آمده اند مشتری بالقوه محصولات شما نیستند و طبیعی است که از شما خرید نکنند.
بهترین و متداولترین روش تبلیغات هدفمند، استفاده از موتورهای جستجو است. فرض کنید که شما یک فروشگاه اینترنتی دارید و میخواهید کتاب بازاریابی اینترنتی را در آن به معرض فروش بگذارید. اگر صفحه اطلاعات مربوط به کتاب فوق دارای اطلاعات کاملی باشد و اصول سئو[21] در آن رعایت شده باشد در جستجوی عبارت بازاریابی اینترنتی در موتورهای جستجو رتبه مناسبی را کسب خواهد کرد. این موضوع باعث خواهد شد افرادی که به دنبال یادگیری بازاریابی اینترنتی هستند سایت شما را بیابند و به از طریق موتورجستجو به سراغ سایت شما بیایند. با توجه به اینکه بازدیدکننده فوق به دنبال محصولی است که شما آن را برای فروش در سایت خود قرارداده اید، قطعا نرخ پرش کمی به ازا بازدیدکنندگانی که از این طریق وارد سایت شما شده اند خواهید داشت، البته به شرطی که سایت شما مشکلاتی از قبیل سرعت، گرافیک و… نداشته باشد. لذا بهترین روش هدایت بازدیدکننده هدفمند به سایت موتور جستجو است.
نرخ تبدیل[22]: نرخ تبدیل عبارت است از نسبت تعداد افرادی است که هدف شما را برآورده کردهاند به تعداد کل بازدیدکنندگان سایت. فرض کنید هدف شما از راه اندازی سایت، عضویت کاربران باشد. در اینصورت اگر 1000 بازدیدکننده به سایت شما مراجعه کنند و 100 نفر از آنها عضو سایت شوند، نرخ تبدیل عضویت سایت شما 0.1 خواهد بود.
نرخ تبدیل یکی از مهمترین پارامترهای بازاریابی اینترنتی محسوب میشود. شرکتها و افراد زیادی در خارج از ایران هستند که در زمینه بهینهسازی نرخ تبدیل[23] فعالیت میکنند و به مدیران سایتهای مختلف در این زمینه مشاوره میدهند. «بهینهسازی نرخ تبدیل» را به صورت مخفف CRO مینامند. با توجه به مثالی که در تعریف بازگشت سرمایهگذاری داشتیم مشخص است که هزینه بهینهسازی نرخ تبدیل بسیار کمتر از هزینه افزایش بازدید سایت است. از طرف دیگر، در فصلهای آتی خواهیم دید که بهینهسازی نرخ تبدیل، تعداد بازدید صفحات، بازدیدکننده برگشتی و… به طور مستقیم بر روی افزایش بازدیدکننده سایت از موتورهای جستجو تاثیر میگذارند و باعث افزایش بازدید سایت خواهند شد.
نرخ کلیک[24] : به نسبت نمایش لینک یک صفحه و تعداد افرادی که بر روی آن کلیک کرده اند نرخ کلیک یا CTR میگویند. هر چه میزان نرخ کلیک یک سایت بیشتر باشد نشان دهنده آن است که اطلاعات سایت ارتباط بیشتری با مخاطب برقرار کرده است. در جدول زیر آمار کلیک کاربران بر روی نتایج مختلف گوگل را مشاهده میکنید.
جدول 1-1- آمار متوسط بدست آمده از رتبه نتایج گوگل و میزان کلیک کاربران
رتبه اول : 30% | رتبه دوم : 15% |
رتبه سوم : 7% | رتبه چهارم : 5% |
رتبه پنجم : 4% | رتبه ششم : 4% |
رتبه هفتم : 2% | رتبه هشتم : 2% |
رتبه نهم : 3% | رتبه دهم : 5% |
چند نکته جالب در آمار ارائه شده وجود دارد: تعداد کلیک رتبه اول گوگل دو برابر رتبه دوم است، این موضوع نشان میدهد که کاربران زیادی تنها بر روی نتیجه اول گوگل کلیک میکنند و به نتایج بعدی اهمیتی نمیدهند. تعداد کلیک رتبه دهم 5% و تعداد کلیک رتبه پنجم و ششم 4% است، دلیل این موضوع این است که افراد پس از جستجوی عبارت مورد نظر خود، صفحه را به سمت پایین حرکت داده و سپس نتایج پایین صفحه را مشاهده کرده و روی آنها کلیک میکنند.
فرض کنید صفحه A به ازا جستجوی عبارت K ده هزار مرتبه در نتایج گوگل نشان داده شده است و 200 نفر بازدید به خاطر جستجوی عبارت K بدست آورده است. نرخ کلیک این صفحه طبق فرمول زیر برابر است با 0.02 که مقدار قابل قبولی است. البته با درنظر گرفتن مقادیر بدست آمده در جدول 1-1 و مقایسه نرخ کلیک بدست آمده با رتبه صفحه در نتایج، میتوان مقایسه بهتری از میزان مفید بودن اطلاعات صفحه فوق نمود. طبق آزمایشات انجام شده، گوگل در الگوریتمهای جدید خود CTR را به عنوان یک پارامتر موثر درنظر میگیرد.
اگر مقدار CTR یک صفحه در نتایج جستجو بیش از اندازه کم باشد، نشان دهنده این است که اطلاعات صفحه فوق ارتباطی با موضوع جستجو شده ندارد و یا اینکه صفحه مورد نظر جز صفحات فریب آمیز محسوب میشود. بنابراین طبیعی است که موتورهای جستجو در الگوریتم خود از نرخ کلیک برای اندازه گیری میزان مطلوبیت نتایج ارائه شده با نیاز کاربران استفاده کنند.
طبق آزمایشات انجام شده توسط یک موسسه استرالیایی که در زمینه سئو تحقیق میکند[25]، CTR تاثیر بسیار زیادی در رتبهبندی نتایج گوگل دارد. نحوه آزمایش به این صورت بود که دو وب سایت A وB برای آزمایش در نظر گرفته شد، وب سایت A دارای رتبه مناسبی در گوگل برای جستجوی عبارت K بود، اما سایت B چنین موقعیتی نداشت. سپس از 100 نفر در سراسر استرالیا خواسته شد که هر روز عبارت K را جستجو کرده و بر روی سایت B کلیک کنند. پس از یک ماه اتفاقی که افتاد این بود که سایت B نتیجه بهتری نسبت به سایت A در نتایج گوگل به ازای عبارت K بدست آورد.
[1] Search Engine Marketing
[2] Search Engine Optimization
[3] Email Marketing
[4] Mobile Advetising
[5] Eye Tracking
[6] Google Optimize
[7] Google Analytics
[8] Funnel Visualization
[9] PPC: Pay Per Click
[10] SEO : Search Engine Optimization
[11] جمعیت فیسبوک در حال حاضر بیش از 800 میلیون نفر است.
[12] Email: Electronic mail
[13] Landing Page
[14] Unique Visitor
[15] Visit Time
[16] Page View
[17] Bounce Rate
[18] Home Page
[19] Return Visitor
[20] ROI: Return On Investment
[21] SEO : Search Engine Optimization
[22] Conversion Rate
[23] CRO: Conversion Rate Optimization
[24] CTR : Click Trough Rate
[25] DejanSeo.com